A MezquitaPazo da Mezquita
Trátase dun extraordinario edificio pacego que a veciñanza coñece polo nome de “o palacio”. A súa fachada, destaca por acoller sinais de canteiro na maioría das súas pedras, o que se explicaría polo traslado a este lugar procedente doutra edificación, posiblemente unha torre medieval propiedade dos cabaleiros da Orde do Temple. O edificio foi reconstruído no ano 1480, segundo consta nun epígrafe da súa fachada. Foi ampliado con dúas alas laterais nos séculos XVII e XVIII, momento no que se construíu un pórtico situado baixo unha solaina que dá acceso ás dependencias de labranza. Este elemento, quizais tamén obra de Simón de Monasterio, mostra unha bóveda de canón e presenta a ambos lados dous orixinais xanelos de traza mixtilínea.
Chama a atención a presenza dun arco de medio punto decorado cun alfiz, unha moldura ricamente decorada que enmarca a parte exterior do arco que cubre a porta de acceso principal e remata en ménsulas ornadas con bólas. O alfiz aparece de novo encadrando unha xanela cuberta por unha lumieira na que aparece labrada en altorrelevo unha pedra armeira dos Losada. O intradorso aparece tamén decorado con bólas.
Foi propiedade da familia Cadórniga ou duques de Láncara, orixinaria da Tierra de Campos, que chegou aquí en 1388 e tamén dos Losada e Sarmiento.
Marcas de canteiro
Durante a Idade Media os canteiros gravaron nas pedras que labraban símbolos ou marcas abstractas que tiñan por obxecto identificar ao autor de cada un dos perpiaños, a fin de cobrar por eles. Estas pedras non se labraron orixinalmente para este pazo, senón que foron traídas da desaparecida Torre da Pedreira, que foi propiedade dos cabaleiros da Orde do Temple.
